Mersin Büyükşehir Belediye Başkanı Vahap Seçer, Mersin Büyükşehir Belediyesi, Mersin Ticaret ve Sanayi Odası, Akdeniz İhracatçı Birlikleri, Akdeniz Ziraat Odası ve Ziraat Mühendisleri Odası işbirliğinde düzenlenen ‘Türkiye’de Tarım Politikaları ve Geleceği’ konulu konferansa katıldı

‘Üretmezsek Tükeniriz’ sloganıyla hayata geçirilen ‘Türkiye’de Tarım Politikaları ve Geleceği Konferansı’nda Türk tarımının sorunlarının masaya yatırılırken, sorunların çözümü adına yol haritasının da çizilmesi amaçlandı.

Mersin Büyükşehir Belediyesi Kongre ve Sergi Sarayı’nda düzenlenen konferansta, Mersin Büyükşehir Belediye Başkanı Vahap Seçer’in yanı sıra, Mersin Valisi Ali İhsan Su, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Yönetim Kurulu Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Mersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Kızıltan ve Meclis Başkanı Hamit İzol, geçmiş dönem İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, birçok farklı kentten Mersin’e gelen TOBB Yönetim kurulu üyeleri, Mersin’de tarım sektöründe öne çıkan iş adamları, çiftçiler, muhtarlar, tarım emekçileri, akademisyenler ve kent protokolü yer aldı.

“Bu sektörde bizi rahatlatacak önemli mesafeler alamadık”

Mersin Büyükşehir Belediye Başkanı Vahap Seçer, tarım sektörünün Türkiye'de her dönemde sorunlar yumağı olarak değerlendirilen bir alan olduğundan bahsederek konuşmasına başladı ve  “Şu bir gerçek, hangi iktidar olursa olsun en çok zorlandığı konuların, alanların başında tarım sektörü gelir. Birçok konuda önemli sıkıntılar yaşanan, bakanlıkların başında gelen bakanlıktır Tarım Bakanlığı ve ismi çok değişir, bakanları çok değişir. Tarım Orman Köy İşleri Bakanlığı’dır, Tarım Gıda Hayvancılık Bakanlığı’dır. İsim değişir ama içerik, sorunlar hep aynı kalır. Burada da aslında başlıklara ilişkin genel değerlendirmeler yapılıyor. Sorun tespiti var, başlıklar halinde çözüm önerileri var. Ama önemli olan bunları hayata geçirmek kabiliyeti. Masanın iki tarafında olmak lazım. Ben diğer tarafında da oldum. Sorunların içerisinde oldum. Bu sektörde çalıştım, yıllarca ürettim, yıllarca yatırım yaptım. Türkiye Büyük Millet Meclisi Tarım Komisyonu’nda çalıştım. Plan ve Bütçe Komisyonu'nda çalıştım yıllarca. En önemli kararların alındığı komisyondur bunlar. Ama baktığınız zaman aslında bizi rahatlatacak öyle önemli mesafeler alamadık bu sektörde” dedi.

“Tarım sektörü, istihdamdaki payı en yüksek sektörlerden bir tanesi”

Tarımı, sadece ekonomik bir sektör olarak algılamanın doğru olmadığını dile getiren Başkan Seçer, “Bunun sosyal yönü var. Türkiye'de her 3 kişiden 1 kişi bu sektörden direkt ya da dolaylı geçinir. Son yıllarda düşüş olmasına rağmen, istihdamdaki payı en yüksek sektörlerden bir tanesidir. O açıdan bizim daha çok sorun tespiti ve çözüm yollarından ziyade, bilimsel olarak da alandaki yapılan saha çalışmalarında da tespit edilip, ortaya konan, gelişmiş toplumlarda örnekleri olan çözüm yollarını hayata geçirmemiz lazım. Mersin önemli bir tarım kenti. Muazzam imkanları var. Sebze-meyve üretimi, katma değeri yüksek ürünler, Allah her türlü doğal imkanı vermiş. Ben belediye başkanıyım. Benim görev ve yetki alanımda somut olarak yapabileceklerim önemli, söyleyeceklerim önemli. Herkes biliyor su olmazsa üretim olmaz, su olmazsa kalite olmaz. Bunun için boruya ihtiyaç var, bunun için motopompa ihtiyaç var, bunun için su kaynağına ihtiyaç var ama bunları nasıl bulacağız, nasıl çıkartacağız, bunun finansını nasıl yaratacağız ve bunu üretime dönüştüreceğiz?” şeklinde konuştu.

“Kurumların rakamları takla attırarak toplumu yanıltmadığı bir takım doneler üzerinden gidersek doğru yolu bulabiliriz”

Tarımda önemli zorluklar yaşandığını ifade eden Seçer, gerçekleştirilen konferansta konuşmacıların genelde makro politikalar konusuna değindiğinden söz ederek, “Türkiye 780 bin kilometrekare alan. Yaklaşık olarak 23-24 milyon hektarda tarım yapılır. Üretim kalemleri belli. Konuşmacılar alınmasın ama verilen rakamlar da aslında doğruluğu tartışılacak rakamlar. Türkiye’nin 3 milyar dolar, 4 milyar dolar ihracat fazlası verdiği, çok doğru rakamlar değil gibime geliyor. Gerçek değerlendirmeler üzerinden gidersek kurumların rakamları takla attırarak toplumu yanıltmadığı bir takım doneler üzerinden gidersek doğru yolu bulabiliriz. Burada bakliyat sektörünün çok duayen isimleri var. 20 yıl önce Türkiye bakliyatta hangi konumdaydı? İhracatçı konumdaydı. 20 yıl sonra bakliyatta hangi konumdayız? İthalatçı konumdayız. En basit örnek. Yurtdışına ürün satışında, ihracatta zorlanıyor muyuz, zorlanıyoruz. Tükettiğimizi satmak değil, tüketileni üretmek peşinde olmamız lazım. Bu konuda yol almış mıyız? Değiliz. Avrupa’da pazarlarda rekabet edebiliyor muyuz, sınır kapılarından ürünlerimiz dönmüyor mu? İhracatçılarımız kan ağlamıyor mu? 20 yıl önce faaliyette olan ihracatçılarımızdan kaç tanesi şu anda ayakta duruyor? Bunlara bakmak lazım” diye belirtti.

“Durum içler acısı, bunu görmek lazım”

Konferansta sektörün içerisinde olan ve bölgede her alanda faaliyet göstermiş, toprağın içinden gelen bir vatandaş olarak konuştuğunu ifade eden Seçer, “Ben belediye başkanı olarak zorlanıyorum. Bu makro politikaları konuşmak, değerlendirmek benim işim değil. Şu anda bir vatandaş olarak konuşuyorum. Bu sektörün içerisinde olan ve bölgede her alanda faaliyet göstermiş, toprağın içinden gelen bir adam olarak, üretimini, ticaretini, ihracatını, ithalatını, hastalığını, dolusunu, karını bilen bir vatandaş olarak konuşuyorum. Durum iç açıcı değil, durum içler acısı. Bunu görmek lazım. Ben Büyükşehir Belediye Başkanıyım. Siz de takdir edersiniz, 2014'ten sonra bizim yetki alanlarımız idari sınırlar, belediye sınırları oldu. Anamur’dan Tarsus'a kadar 13 ilçede görev ve sorumluluklarım, yetkilerim dahilinde hizmet yapma durumundayım. Ben tarım alanında da birtakım yatırımlara imza atabilirim Belediye Başkanı olarak. Bütçe yapın, bu konuda kendi belediyem içerisinde kurumlar, yapılar oluşturun. Tarımsal üretim ile ilgilenen bir daire başkanlığımız var, bunun altında şubelerimiz var. Bunlar da güzel kağıt üzerinde ama bunların sahada Mersin tarımına ne verdiğine daha çok bakmam lazım” ifadelerini kullandı.

“Bizim hedef kitlemiz küçük aile işletmeleri”

Büyükşehir Belediyesi’nin tarım alanına yaptığı yatırımları projeler dahilinde yapması gerektiğinin altını çizen Seçer, “Bizim hedef kitlemiz küçük aile işletmeleri. Bunun dışına çıktığımız noktada başarılı olma şansımız yok. Benim ne bu kadar bir kaynağım, ne bu kadar bir yetkim, ne de böyle bir sorumluluğum var. Belediye olarak özellikle 6 aylık görev sürem içerisinde ivedi olarak müdahale edebileceğim alanlara müdahale ettim. Şöyle bir gelenek hasıl olmuş benden önceki 5 yılda. Muhtar, kooperatif başkanı diyor ki benim köyüme 2000 metre boru lazım. Orada talep toplanıyor, 2000 metre, 3000 metre, 5000 metre borular gidiyor. Borular yerinde kullanılıyor mu, kullanılmıyor mu? İstenilen miktar kadar gerçekten ihtiyaç var mı, yok mu? Çok derinlemesine incelenmeden bu yardımlar yapılıyor. Bunlar israf. Her şeyin proje dahilinde olması lazım. Ekipman talebi oluyor. Talep ederken her şey kolay, söz verirken de kolay. Ama bunu yerine getirmek için kaynak sorunu var. Önemli de sorunlar yaşıyoruz. Böyle bir anlayış olmaz, böyle tarımı kalkındırmayız. Bu para benim param değil. ‘Muhtar istedi, kooperatif başkanı istedi, gönder’ mantığıyla olmaz. Bunun bir kurumsal hüviyeti olmalı” dedi.

“Kadın üreticileri desteklemek zorundayız”

Yerel yönetimler olarak özellikle kadın üreticileri desteklemek zorunda olduklarından bahseden ve bunun için de Kadın Daire Başkanlığı uhdesinde özel çalışma birimi oluşturdukları ve Tarım Dairesi ile beraber eşgüdümlü çalışmalar yürüttüklerini dile getiren Seçer,  “Bizim Mersin'de hedef kitlemiz küçük aile işletmeleri, küçük üreticiler. Torosların eteklerinde 300 metrekare, 500 metrekare, 1 dönüm, 2 dönümle özellikle çoluğunun çocuğunun rızkını çıkaracak başta kadın üreticileri desteklemek zorundayız. Kooperatiflere yönelmemiz lazım. Bunun için de kurduğumuz Kadın Daire Başkanlığı uhdesinde özel çalışma birimi oluşturduk ve tarım dairemiz ile beraber eşgüdümlü çalışıyorlar. Şu anda Tarsus'ta daha önce kurulmuş, faal olmayan Eshab-ı Kehf Tarımsal Kalkınma Kooperatifi’ne bizzat belediye olarak, tüzel kişilik olarak üye olduk. Ona bir borç statüsünde para aktarıyoruz. Bizatihi bu işin içerisinde oluyoruz. Belediyenin buradan derdi para kazanmak değil, oradaki ortaklara bir güvence olabilmek. Psikolojik motivasyon sağlamak. Belediyeyi, belediyenin gücünü yanlarında hissetsinler diye” şeklinde konuştu.

“Bir pilot çalışma: Çiçek Serası”

“Kadın üreticilerin ürünlerini pazarlayacağı bir Pazarlama Kooperatifi kurduk”

Sadece kadınlardan oluşan ve kadın üreticilerin ürünlerini pazarlayacağı bir Pazarlama Kooperatifi kurduklarını da anlatan Seçer, “Kadın üreticilerin ürünlerini pazarlayacağı bir Pazarlama Kooperatifi kurduk. Bunun çalışmalarını bitirdik, yasal müracaatımızı da önümüzdeki hafta yapacağız. Süt projesi başlattık. Mersin'de özellikle yoksul yurttaşların yaşadığı mahallelerde okuyan ilköğretim öğrencilerine,  yaklaşık 41 bin öğrenciye süt dağıtımı gerçekleştireceğiz. Bu sütlerin alımını da kooperatiflerden sağlayacağız. Bir taraftan tarımsal kooperatifleri destekleyelim, diğer taraftan da sosyal politikalarımız kapsamında yoksul yurttaşlarımızın çocuklarına süt dağıtalım diye bu projeyi gerçekleştireceğiz.  Sözleşmeli üretimi önemsiyoruz belediye olarak. Üreticilere ürettirelim, belediye olarak onların alım güvencesini verelim. O ne ürettiğini, nasıl ürettiğini bilsin. Biz de ne alacağımızı bilelim. Hangi kitlelere bu ürünleri dağıtacağımızı bilelim. Bu konuda da hemen bir pilot çalışma başlattık. Çiçek Serası, 2 dönüm bir alanda. Bu bir pilot çalışma. Kadınların üretim yapacağı, belediyemize satacağı, kadınların oluşturacağı, orada üretim yapacağı bir kooperatif oluşturuyoruz. Bunları tabii büyüteceğiz, bunlar ön çalışmalarımız. Daha sonra da daha geniş kitlelere bunu yayacağız” sözlerini kullandı.

“Tarım bir gayya kuyusu”

Mut'ta kayısı, erik gibi önemli üretim kalemleri bulunduğunu aktaran Seçer, “Orada çok değerli üretimler yapıyoruz. Bölgenin en güzel zeytini, zeytinyağı orada üretiliyor. Mut Tarımsal Kalkınma Kooperatifi’ne belediye olarak ortak olduk. Onların da çalışmalarında bizatihi, direkt işin içerisinde olacağız. Özetle söyleyeceğim şu. Tarım bir gayya kuyusu. Sabaha kadar konuşuruz. Çok büyük sorunlar var, girdi maliyetlerinden, pazarlamasına, mazot fiyatları, kalifiye işçiye erişimde sıkıntılardan birçok konuda sıkıntılarımız dağ gibi büyümüş. Tarımda gelişmek sadece üretim alanında yapılacak yeniliklerle olmuyor. Tarladan, çatalının ucuna kadar bütün aşamalarında Türkiye'nin bir reforma ihtiyacı var. Bir bölgede yapacağınız düzeltme diğer bölgede işin iyi gideceği anlamına gelmiyor. Üretimden o ürünün hasadına, o ürünün işlenmesine, o ürünün pazara sevkine, pazar koşullarına” ifadelerine yer verdi.

“Belediyelerimize ait haller içler acısı durumda”

Belediyelere ait hallerin durumlarının iç açıcı olmadığını da sözlerine ekleyen Seçer, “Hallerimize girilmiyor. Belediyelerimize ait haller içler acısı durumda. Avrupa'daki halleri de görüyorsunuz. Buradaki ihracatçı arkadaşlarımız var. Bütün bu zincirlerin hiç olmazsa Avrupa Birliği standartlarına uygun hale getirilmesi gerekiyor. Ben parlamentodayken çok yasalar yaptık. Çok büyük emekler verildi. Türkiye Avrupa Birliği müzakere sürecinde dosyaların, toplam müzakerede görüşülen 35 başlığın yarısı tarımdı. Avrupa'nın bu kadar önemsediği tarım sektörünü, tarım toplumu dediğimiz ki bu topraklar kadim Anadolu toprakları. Birçok üretim kaleminin, bitkinin, bitki çeşitlerinin anavatanıdır burası. Hala bu farkındalığı, bu topraklarda yaşayan bizler sanki görememişiz gibime geliyor. İnşallah geçmişten gelen sıkıntılar, olumsuzluklar, bizim geleceğimize ışık tutacak. Bunlardan dersler çıkaracağız. Daha iyi noktalarda olacağız” dedi.

“Mersin tarımına da önemli faydalar sağlayacağız”

Belediye olarak bundan sonraki uygulamalarda tamamen üreticiler ile entegre bir şekilde çalışmalar hayata geçireceklerini aktaran Seçer, “Belediye olarak biz bundan sonraki uygulamalarımızda tamamen üreticilerimizle beraber, entegre çalışmalarına yönelik, onların üretimine değer katma, pazar alanlarında katkı sunma,  üretim maliyetlerini düşürme, onlara bazı konularda aydınlatıcı bilgi verme, tarımsal yayın götürme gibi birçok alanda işbirliği ile bu süreci götüreceğiz. Umut ediyorum Mersin tarımına da önemli faydalar sağlayacağız” şeklinde sözlerine son verdi.

Türk tarımının bugünü ve geleceği konuşuldu

Türk tarımının bugünü ve geleceğinin konuşulduğu konferanstan çıkacak sonuçların Türkiye tarım politikalarına rehber olması hedefiyle düzenlenecek konferans için konunun tüm paydaşları bir araya geldi. Moderatörlüğünü tarım yazarı Ali Ekber Yıldırım’ın gerçekleştirdiği konferansta geçmiş dönem İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, Tire Süt Kooperatifi Başkanı Mahmut Eskiyörük, Türkiye Tohumcular Birliği Başkanı Savaş Akcan ile Üretici Mehmet Yaltır konuşmacı olarak katıldı.

Türk tarımının ithalata olan bağımlılığını azaltıp üretime dayalı ihracat modelini geliştirebilmek adına düzenlenen konferansta tarladan sofraya kadar tarımın tüm aşamalarında yaşanan sorunlar, iyi tarım uygulamalarından kalıntıya, çiftçi eğitimlerinden, üretim planlamasına, tarımsal depolamadan lojistiğe kadar her alanda konunun uzmanları görüşlerini bildirirken, katılımcılar da merak ettikleri soruları yöneltme imkanı buldu. Türkiye’deki tarım politikaları ve kooperatifçiliğin, sektörün gelişimi adına önemi, nasıl bir kooperatifçilik beklendiği, sektörün bu noktadaki ihtiyaçları, mevcut durumda yapılan çalışmalardan neden istenilen sonuçların alınamadığı gibi sorulara da yanıt arandı.