İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Ankara Şubesi, Batı Karadeniz`de sele neden olan yağış miktarının mühendislik yapılarının tasarım hesaplarının esas alındığı değerlerin üzerinde olmadığına dikkat çekerek, “Mühendislik hesapları içerisinde kullanılabilecek ve öngörülebilir durumlar için afet nitelemesini kullanmak doğru mudur? Benzer olayların tekrar yaşanmaması konusunda iktidarın samimiyet göstergesi kurtarma çalışmaları değil sel kontrol projesi ihalelerinin ödenek yetersizliğinden iptal edilmesidir” açıklamasını yaptı.
TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Ankara Şubesi, Batı Karadeniz Bölgesi`nde etkili olan sağanak yağışın, Kastamonu, Zonguldak, Bartın, Sinop`ta sele neden olmasına ilişkin yazılı bir açıklama yaptı. İMO`nun resmi internet sitesinden yayınlanan açıklaması şöyle:
“DOĞA OLAYLARINA KARŞI GEREKLİ PLANLAMALARIN YAPILMASI EKONOMİK VE SOSYAL KAYIPLAR YAŞAMASINA KARŞI EN BÜYÜK SİLAHIMIZDIR”
“Afete yol açma kapasitesi tahmin edilebilen doğa olaylarına karşı gerekli planlamaların yapılması; insanların fiziksel, ekonomik ve sosyal kayıplar yaşamasına karşı en büyük silahımızdır. Bu planlama ile yapılan işlerde ise imkânların yetersiz kalması gibi bir durum söz konusu olamaz ve biz buna mühendislik diyoruz.
27.06.2022 tarihinde gerçekleşen taşkının basın-yayın kuruluşlarında haber oluşlarını incelediğimizde Batı Karadeniz`in bahse konu illerinde ve birçok ilçesinde; dereler taştı, dere kenarına kurulan il ve ilçe merkezlerini su bastı, köprüler yıkıldı, birçok karayolu sel ve heyelan sebebiyle kapandı, araçlar sel sularına kapıldı. Konu ile ilgili devlet erkânımız Cumhurbaşkanının görevlendirmeleriyle tam kadro olarak olay yerindeydi. Birçok yetkili ağızdan an itibarıyla ‘devam eden kurtarma çalışmaları ve ekiplerin hazır bulunuşlarıyla` ilgili çok sayıda açıklama göze çarpıyor.
“BU YAĞIŞ DEĞERLERİ BÖLGE İÇİN ANORMAL VE MÜHENDİSLİK HESAPLARININ DIŞINDA BEKLENMEYEN BİR YAĞIŞ DEĞERİ MİDİR?”
Afetler konusunda en yetkili kurum olan AFAD, bölge halkından işyerlerini açmamasını, zemin ve birinci katlarda oturanların daha yüksek yerlere çıkmasını, dere kenarındaki araçların kaldırılmasını ve vatandaşların dikkatli olmasını istedi. Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı gelen 170 üzeri ihbara anında cevap verildiğini, Sağlık Bakanı sağlık çalışanlarının ve ambulansların teyakkuzda olduğunu, belediye başkanları ve kaymakamlar da gerekenlerin yapıldığını söylerken, geçen yıl Bozkurt`ta evi hasar gören vatandaş Musa Gerişli, ‘Her şeyi yeniden yaptırdık. Tekrar bu kadar yağış geleceğini tahmin etmemiştik. Geçen senekinden fazla oldu` diyerek yaşanan olay üzerinden devlet ve sıradan vatandaş arasında bir fark olmadığını hepimize gösterdi.
İçişleri Bakanı`nın açıklamasına göre bazı bölgelerde 24 saatte 150 kg, bazı bölgelerde 6 saatte 75 kg yağış toprakla buluştu. Peki, bu yağış değerleri bölge için anormal ve mühendislik hesaplarının dışında beklenmeyen bir yağış değeri midir? Ölçülen değerlerin mühendislik yapılarının tasarım hesaplarının esas alındığı değerlerin üzerinde olmadığı bilinmektedir. Mühendislik hesapları içerisinde kullanılabilecek ve öngörülebilir durumlar için afet nitelemesini kullanmak doğru mudur?
“BENZERİ OLAYLARIN TEKRAR YAŞANMAMASI KONUSUNDA İKTİDARIN SAMİMİYETİNİN GÖSTERGESİ YAPILAN KURTARMA ÇALIŞMALARI DEĞİL; İHALELERİN ÖDENEK YETERSİZLİĞİNDEN İPTAL EDİLMESİDİR”
Geçen yıl da bütün devlet erkânı ve olanakları bu bölgedeydi. Ünlü bir yazarın sözünde olduğu gibi aynı şeyleri tekrar tekrar yapıp farklı sonuçlar beklemek deliliktir. Bu ve benzeri olayların tekrar yaşanmaması konusunda iktidarın samimiyetinin göstergesi yapılan kurtarma çalışmaları ve bölgede hazır bulunuşları değil, ‘Kastamonu İli Bozkurt İlçesi Ambarcılar ve Yaylatepe Köyleri Yukarı Havza Sel Kontrol Projesi Islah Sekisi Yapım İşi` gibi ihalelerin ödenek yetersizliğinden iptal edilmesidir.
Yaşanan olaydan dolayı bir vatandaşımızın kayıp ve çok sayıda vatandaşımızın evlerinin ve işyerlerinin ağır hasarlı olduğu bilinmektedir. Olaydan etkilenen tüm vatandaşlara geçmiş olsun dileklerimizi iletiyor, iktidara bu olayların tekrar yaşanmaması için neler yapılması gerektiği konusunda geçen yıl paylaşmış olduğumuz raporu (11 Ağustos 2021 Bozkurt Taşkın Felaketi Değerlendirme Raporu) incelemesini tavsiye ediyoruz.”