Haber: Özlem KARA / Kamera: Yasin Kabadayı  

(ANKARA)- TMMOB Şehir Plancıları Odası ve DİSK Sosyal-İş Sendikası arasında dün genel merkez ve 5 şubede, toplam 16 işçiyi kapsayan toplu iş sözleşmesi (TİS) imzalandı. Şehir Plancıları Odası Ankara Şube çalışanı ve aynı zamanda Temsilci Yardımcısı İmge Yaman, İstanbul Sözleşmesi`nin TİS`in eki niteliğinde olduğunu belirterek "Sözleşmemiz toplumsal cinsiyet eşitliğine dayalı, eşitlikçi ve kadın artılar, LGBTİQ artılar ve farklı inanç grupları adına pozitif ayrımcılığı kapsayan bir sözleşmedir" dedi.

Toplumsal cinsiyet eşitliğine vurgu yapılan sözleşmede işçilere kadın, non-binary veya trans erkek işçilere, her ay kendilerinin belirleyeceği günde 1 gün menstrüasyon/menopoz izni, 25 Kasım, 8 Mart ve Onur Haftası eylemlerine katılımı teşvik etmek amacıyla bu tarihlerde idari izin verilmesi sözleşmeye eklendi.  

Sözleşmede, işçinin cinsel saldırı, kadına ve LGBTİQ artılara yönelik şiddet, çocuk istismarı, homofobi, nefret suçları, ırkçılık, işkence, hayvanlara işkence, hırsızlık, rüşvet, dolandırıcılık gibi “yüz kızartıcı” suçlar dışında işyeri ve işverenle ilgisi olmayan herhangi bir suçtan dolayı tutuklandığı takdirde, 1 yıl süreyle iş akdi feshedilmeyeceği, bu süre içinde ise işçinin ücretsiz izinli sayılacağı belirdildi.

TMMOB Şehir Plancıları Odası Ankara Şube çalışanı ve aynı zamanda Temsilci Yardımcısı İmge Yaman ve DİSK Sosyal-İş Sendikası avukatı ve Örgütlenme Dairesi Müdürü Gökhan Keskin TİS maddeleri ve sözleşme içeriğine ilişkin ANKA Haber Ajansı`na açıklamalarda bulundu. 

Yaman, İstanbul Sözleşmesi`nin Şehir Plancıları Odası Toplu İş Sözleşmesi`nin eki niteliğinde olduğunu belirterek, şunları söyledi:

"Taleplerimizin pek çoğu kabul edildi"

“Biz işyeri temsilcileri olarak öncelikle oda çalışanlarımızın işyerinde toplumsal cinsiyet eşitliğine dayalı bir şekilde, daha huzurlu ve verimli çalışmaları için işverenden talep edecekleri tüm sözleşme maddelerini, hiçbir talepte ayrım yapmadan gündemimize aldık. Daha sonra bu maddelerle ilgili Genel Merkez ve Ankara Şube çalışanları olarak yüz yüze toplantılar yaptık. Toplantılar sonucu oluşan taleplerimizi sendikamıza ilettik ve hem sendika hem işyeri ile ayrı ayrı ve birlikte toplantılar yaptık. Bu toplantılar sonucunda taleplerimizin pek çoğu kabul edildi ve önemli kazanımların sağlandığı sözleşmemiz imzalandı” ifadelerini kullandı.  

“Pozitif ayrımcılığı kapsayan bir sözleşme” 

Sözleşmenin, işçi hakları açısından birçok ilkleri beraberinde getirdiğine değinen Yaman, şöyle devam etti:

"Sözleşmemiz toplumsal cinsiyet eşitliğine dayalı, eşitlikçi ve kadın artılar, LGBTİQ artılar ve farklı inanç grupları adına pozitif ayrımcılığı kapsayan bir sözleşmedir. Dolayısıyla kazanılmış haklar listesinde de görüleceği üzere pek çok ilkleri barındırmaktadır. Mesela bakım gerektiren hallerde birinci dereceden yakınlarına ek olarak kan bağı olmayan yakınlar da eklenmiştir. Muharrem ayının 10. gününe denk gelen Aşure Günü`nde talep eden işçiler 1 gün idari izinli sayılırlar. Çocuk bakımında babaların da sorumluluk almasını teşvik etmek amacıyla izin sayısı artırılmıştır. İşverence işçilere her yıl yılbaşı ve 1 Eylül Dünya Barış Günü`nde ödeme yapılır. Üyenin veya eşinin doğum yapması halinde (belgelemek koşuluyla) 1 adet Cumhuriyet altını değerinde nakit doğum yardımı yapılır. Evlenen işçilere ödenen yardım medeni hal açısından ayrımcılık yarattığı için kaldırılmış olup bu kazanımın içeriği değiştirilmiştir. 1 Mayıs İşçi Bayramı vesilesiyle tüm sendika üyesi işçilere bayram ödemesi yapılır. 15-16 Haziran 1970 tarihindeki Büyük İşçi Direnişi olarak anılan ve işçi sınıfının haklı başkaldırısını selamlamak adına 15 Haziran tarihinde ödenmek üzere bütün sendika üyesi işçilere ödeme yapılır. Tüm işçilere -tamamlayıcı sağlık sigortası- yardımı için ödeme yapılır. İşverence kadın işçilere her ay -hijyenik ped- yardımı için ödeme yapılır. Çölyak hastası işçilere her ay ödeme yapılır."

"TİS ile işçiler, patronların kendilerine dayattıkları koşullara karşı haklarını kazanabilmeleri şansını elde edebilmektedir" 

TİS`in işçiler açısından önemine vurgu yapan DİSK Sosyal-İş Sendikası Toplu İş Sözleşmesi Daire Başkanı Gökhan Keskin, "TİS, işçilerin çalışma koşullarını ve aldıkları ücretleri patronla toplu olarak pazarlık edebilmesini sağlayan bir sözleşme türüdür. TİS ile işçiler, patronların kendilerine dayattıkları koşullara karşı kendi emekleri üzerinde söz söylemekte ve çalışma koşullarını kendi lehlerine çevirebilmek için güç birliği yaparak haklarını kazanabilmeleri şansını elde edebilmektedir. TİS ile işçiler yasaların ve mevzuatların onlara tanıdıkları hakların üzerinde haklar elde edebilmektedir. TİS ile yasa ve mevzuatlardaki işçilere tanınan asgari haklar işçilerin lehine değiştirilebilir, işçilerin ekonomik haklarında iyileştirilmeler sağlanabilmektedir" dedi. 

"Diğer işyerlerinde yapılacak TİS`lere örnek teşkil edecek maddeler içeriyor" 

Şehir Plancıları Odası ile Sosyal İş Sendikası`nın 20 yılı aşkın süredir toplu iş sözleşmesi imzaladığını belirten Keskin, "Bu dönem 11. dönem TİS görüşmelerimiz anlaşma ile sonuçlanmış bulunmaktadır. Şehir Plancıları Odası ile yaptığımız her TİS diğer işyerlerinde yapılacak TİS`lere örnek teşkil edecek maddeler içermektedir. Sendika üyelerimizin ekonomik haklarını korumak ve geliştirmek için oluşturduğumuz taleplerin büyük bir çoğunluğu görüşmeler sonucunda kabul edilmiş bulunmaktadır. Ayrıca bu TİS ile Türkiye`nin onaylamadığı Uluslararası Çalışma Örgütü (İLO) nun 190 sayılı sözleşmesinin taraflar tarafından karşılıklı geçerli kabul edilmesi özel bir önem taşımaktadır. Bilindiği üzere ILO`nun 190 sayılı sözleşmesi `İşyerinde şiddet ve tacize karşı sıfır toleransı` amaçlamakta ve işyerinde şiddet ve tacize karşı mücadelede yol göstermektedir. Türkiye`nin bu sözleşmeye taraf olması için başta konfederasyonumuz DİSK ile birlikte sendikamız ve birçok emek-meslek örgütü uzun süredir bir mücadele yürütüyor. Bu mücadelenin bir boyutu olarak bu sözleşmeyi işyerlerinde geçerli hale getirebilmek için bu sene itibarıyla TİS`lerimize İLO`nun 190 sayılı sözleşmesinin taraflar tarafından kabul edildiğini eklemeye başladık. Bu maddenin ilk geçerli olduğu işyerlerinin başında Şehir Plancıları Odası gelmektedir" diye konuştu.